Inteelt - Lijnteelt - Outcross
Fokken met honden: deel 1 - 2 - 3 - 4
Highlights
Geschiedenis
Voeding en verzorging
De keuze van een reu
In
de
hondenfokkerij
maakt
men
gebruik
van
verschillende
manieren
om
een
eigen
kennel
op
te
zetten;
een
eigen
lijn
te
creëren,
of
in
stand
te
houden.
Dat
kan
een
bewuste
keuze
voor
inteelt,
lijnteelt
of
outcross
zijn.
Om
te
beginnen
moet
men
zich
er
van
bewust
zijn
dat
fokken
nooit
zonder
risico’s
gaat.
Een
goede
kennis
van
de
bestaande
lijnen
en
de
erfelijke
eigenschappen
–
de
goede
én
de
slechte
-
binnen
die
lijnen
is
noodzakelijk.
Binnen
het
Witte
Herderras
is
de
verwantschap
groot,
zeker
in
Europa.
Gelukkig
worden
de
fokkers
zich
steeds
meer
bewust
van
de
noodzaak
om
de
opgedane
kennis
met
elkaar
te
delen.
In
het
verleden
is
gebleken
hoe
belangrijk
het
is
om
gebruik
te
maken
van
de
kennis
van
ervaren
fokkers.
Hoewel
inteelt
niet
meer
is
toegestaan
is
het
toch
goed
iets
meer
te
weten
over
deze
drie
vormen
van
fokken
en
de
voor
en
nadelen
te
kennen.
Zoals
gezegd
is
in
Nederland
inteelt
niet
meer
toegestaan.
Dit
is
een
landelijk
beleid
waarin
men
streeft
naar
eenheid
in
de
Nederlandse
hondenfokkerij
en
naar
het
terugdringen
van
de
malafide
fokkerij.
Men
dringt
aan
om
lijnenteelt
met
grote
restrictie
toe
te
passen
en
op
het
bevorderen
van
de
verbreding
van
de
genenpool.
Het
houdt
in
dat
er
een
zo’n
groot
mogelijk
aantal
reuen
wordt
ingezet
voor
de
fokkerij
om
het
genenpakket
te
verbreden.
Ook
het
aantal
dekkingen
van
de
reuen
(bij
de
ZWH)
is
drastisch
teruggedrongen
tot
een
beperkt
aantal
dekkingen
per
jaar.
In
de
meeste
Europese
landen
is
inteelt
bij
de
Witte
Herder
geen
optie
meer
en
dringen
de
rasverenigingen
er
op
aan
zich
hiervan
te
onthouden,
hoewel
deze
vorm
van
fokken
nog
steeds
wordt
toegepast.
In
Amerika
en
Canada
is
er
geen
restrictie
wat
betreft
het
toepassen
van
inteelt,
hoewel
men
ook
daar
streeft
naar
een
grotere
diversiteit
in
het
ras
en
inteelt
zo
goed
als
niet
meer
wordt toegepast.
“We are family”
Klik voor vergroting
Van links naar rechts:
Vader en dochter
Moeder met dochter en zoon
Vader met zoon en dochter
Links: halfbroer/halfzus
rechts: broer en zus
Inteelt
Het
is
belangrijk
een
nauw
omschreven
definitie
te
hebben
van
het
begrip
inteelt.
Men
gaat
er
van
uit
dat
inteelt
een
paring
is
van
twee
honden
die
nauwer
met
elkaar
verwant
zijn
de
gemiddelde
dieren
binnen
een
ras.
Paringen
van
vader/dochter,
moeder/zoon,
halfbroer/halfzuster
of
grootvader/kleindochter
vallen
onder
het
begrip
inteelt.
Men
kan
er
van
uit
gaan
dat
bij
honden
die
binnen
vier
generaties
geen
gemeenschappelijke
voorouders
hebben
er
geen
sprake
is
van
inteelt.
Paringen
met
minder
verwante
dieren
worden
gezien
als
lijnteelt.
Hoewel
bepaalde
resultaten
sneller
zullen
worden
verkregen
met
inteelt
en
een
bepaald
doel
eerder
zal
worden
bereikt,
kan
inteelt
ook
gevaarlijker
zijn.
Niet
alleen
de
goede,
maar
ook
de
ongewenste
eigenschappen
zullen
intensiever
naar
buiten
treden.
Ook
geldt
dat
bij
een
succesvolle
inteelt
de
lijnteelt
minder
succesvol
kan
zijn.
Hoe
nauwer
de
verwantschap
van
de
honden,
des
te
hoger
is
de
graad
van
inteelt
en
des
te
groter
het
risico
dat
de
fokker
neemt.
De
meeste
ongewenste
genen
zijn
recessief
en
blijven
over
het
algemeen
verborgen.
Bij
inteelt
wordt
de
kans
dat
deze
genen
aan
de
oppervlakte
komen
aanzienlijk
vergroot,
met
alle
gevolgen
van
dien.
Dit
geldt
voor
de
goede
én
voor
de
ongewenste
eigenschappen.
Komen
de
goede
eigenschappen
sterk
naar
voren,
dan
is
er
niets
aan
de
hand
en
is
de
inteelt
succesvol.
Maar
wat
als
het
ziekten
betreft?
Een
gebitsfout
of
cryptorchidie
behoort
niet
eens
tot
de
meest
ernstige
afwijkingen,
maar
bedenk
dat
ziekten
zoals
hartafwijkingen,
epilepsie
of
andere
akelige
eigenschappen,
maken
dat
het
voltallige
nest
een
kort
of
ziekelijk
leven
is
beschoren.
Inteelt
maakt
dat
de
dieren
meer
homozygoot
dan
heterozygoot
worden,
maar
het
veroorzaakt
eveneens
dat
bepaalde
eigenschappen
eronder
kunnen
lijden.
Eigenschappen
zoals
levensvatbaarheid
en
voortplanting
zijn
hiervan
een
voorbeeld.
Inteelt
vergroot
de
kans
op
minder
grote
nesten,
dus
een
mindere
vruchtbaarheid.
Ook
het
sterftecijfer
onder
de
pups
is
hoger.
Het
zelfde
geldt
voor
een
algemene
afname
van
weerstand
tegen
ziekten;
een
afname
van
lichaamsgrootte
en
ook
verandering
van
gedrag
kan
plaatsvinden.
Eigenschappen
die
het
ras
qua
bouw
en
type
bevorderen,
kunnen
door
inteelt
worden
vastgelegd
en
dus
het
ras
ten
goede
komen;
echter
onder
de
voorwaarde
dat
men
inteelt
op
voorouders
die
in
deze
opzichten
uitmuntend
waren,
van
wie
bekend
is
dat
ze
geen
kwalijke
eigenschappen
doorgaven
en
uitmuntende
nakomelingen
hebben
gegeven.
De
nadruk
kan
er
niet
sterk
genoeg
op
worden gelegd: inteelt brengt risico’s met zich mee en naarmate de inteelt sterker is wordt het risico groter.
Lijnteelt
Lijnteelt
houdt
in
dat
we
fokken
met
dieren
die
minder
aan
elkaar
verwant
zijn
dan
bij
inteelt.
Bijvoorbeeld
een
verwantschap
in
de
derde
of
vierde
graad.
Uiteindelijk
komen
beide
manieren
van
fokken
overeen
en
er
is
slechts
een
verschil
in
gradatie.
De
risico’s
bij
lijnenteelt
zijn
minder
groot,
maar
ook
hier
kunnen
recessieve
problemen
zich
op
elk
niveau
voordoen.
Lijnteelt
moet
slechts
worden
toegepast
met
zeer
goed
verervende
dieren
en
via
goede
voorouders.
Men
moet
er
voor
waken
dat
het
geen
lijnteelt
wordt,
waarbij
zoveel
honden
tegelijk
betrokken
zijn
dat
de
uiteindelijke
doelstelling
tegenstrijdig
wordt
en
men
door
de
bomen
het
bos
niet
meer
kan
onderscheiden.
Door
gelijke
types
met
elkaar
te
paren
zullen
de
nakomelingen
bij
lijnteelt
steeds
meer
op
elkaar
gaan
lijken.
Door
een
goede
kennis
van
de
afstamming
en
de
eigenschappen
van
de
voorouders,
kan
lijnteelt
succesvol
uitpakken.
Het
is
van
belang
een
programma
van
lijnteelt
door
te
zetten
totdat
er
succes
wordt
geboekt
of
totdat
zich
duidelijke
problemen
gaan
voordoen.
Ligt
het
doorzetten
van
lijnteelt
niet
in
de
planning
dan
is
deze
manier
van
fokken
nutteloos
en
is
het
niet
de
moeite
waard
om
de
risico’s
aan
te
gaan.
Ook
hier
geldt
dat
kennis
van
het ras, de eigenschappen van het ras en de individuele betrokken honden onmisbaar is.
Outcross
Outcross
of
(uit)kruising
wil
zeggen
dat
men
twee
dieren
aan
elkaar
paart
die
geen
onderlinge
verwantschap
hebben
in
de
laatste
4
generaties.
Wel
kan
het
zo
zijn
dat
één
of
beide
dieren
zelf
afkomstig
zijn
uit
een
lijnteelt
of
een
inteeltparing.
Outcross,
het
zogenaamde
verse
bloed
dat
nodig
is
om
een
lijn
of
ras
gezond
te
houden,
is
onmisbaar
in
de
fokkerij.
Er
zijn
verschillende
redenen
om
outcross
toe
te
passen.
Soms
is
het
nodig
om
bepaalde
eigenschappen
die
in
een
inteelt
of
lijnteelt
in
de
fokkerij
geslopen
zijn
kwijt
te
raken.
Daarvoor
gebruikt
men
outcross.
De
uitkomsten
van
een
outcross
zijn
minder
voorspelbaar,
maar
kan
vaak
prima
resultaten
geven
en
zeker
in
een
eerste
generatie
veel
goede
exemplaren
voortbrengen.
Eigenschappen
wat
betreft
gezondheid,
vruchtbaarheid
en
nestgrootte
kunnen
worden
bevorderd.
Recessieve
eigenschappen
kunnen
minder
snel
tot
uiting
komen,
maar
dat
hangt
mede
af
van
de
veelvuldigheid
van
het
voorkomen
van
de
genen
die
deze
(ongewenste)
eigenschappen
veroorzaken.
Als
beide
dieren
een
aantal
gelijke
recessieve
eigenschappen
bezitten,
dan
zullen
ook
deze
eigenschappen
naar
voren
komen.
Ook
hier
geldt:
de
goede
én
de
slechte
eigenschappen!
Outcrossen
zonder
de
eigenschappen
van
beide
dieren
te
kennen,
betekent
niet
automatisch
dat
men
zonder
risico
kan
fokken.
Kennis
van
zaken
ligt
aan
de
basis
van
iedere
gezonde
fokkerij,
ongeacht
welke
manier
van
fokken
er
wordt
toegepast.
Wat
betreft
de
fokwaarde
is
de
bruikbaarheid
van
outcrosshonden
minder
groot
dan
van
honden
die
gefokt
zijn
door
inteelt
of
lijnteelt.
Bij
outcross
worden
dieren
met
elkaar
gekruist
die
elkaar
compenseren
met
betrekking
tot
specifieke
eigenschappen.
Het
is
geen
methode
die
tot
het
creëren
van
een
vaststaand
type
leidt.
De
gelijkenis
met
de
ouders
blijft
vaak
beperkt
tot
het
uiterlijk,
maar geeft geen garantie op de fokwaarde.
This website was first launched in 1998 - If you have questions about the site or corrections, please mail the webmaster
© Pride Webdesign 2016
Midden: Vader & moeder met 4 jonge honden uit hetzelfde nest
Fokken met honden
WITTE HERDER BIBLIOTHEEK OF KIMBERLY’S PRIDE